Dzięki uprzejmości pani Marii Wnęk, Zespół Zielony Jawor, którego jest kierownikiem wystąpi gościnnie 11 sierpnia 2018 podczas IX Europejskich Targów Produktów Regionalnych.
Zespół Regionalny „Zielony Jawor” z Krempach
Założyciel kierownik i choreograf grupy: Maria Wnęk
W latach 70 i 80 XX wieku strój spiski i obyczaje ludowe przechodziły tzw. kryzys. Nie było mody na noszenie stroju spiskiego, bardzo często ludzie się wstydzili zakładać strój ludowy. Tylko starsze kobiety nosiły stroje na co dzień i w świąteczne dni. Pod koniec lat 80–tych XX w. (dokładniej rok 1988) zaczął się ruch ażeby założyć zespół ludowy, ponieważ w każdej wsi obok Krempach istniała jakaś grupa, tylko u nas nic się nie działo. Zainteresowanie było duże i zebrała się dosyć pokaźna grupa młodzieży. Wspólnie zrekonstruowaliśmy zwyczaj „Ogrowanie Moji” i pokazaliśmy na scenie – z dużym powodzeniem ponieważ w konkursie zajęliśmy pierwsze miejsce. Jednakże przyszły sianokosy i żniwa, młodzież potrzebna była do pomocy w pracach polowych. Tak się zakończyła praca z tą grupą. Dopiero w roku 1989 w listopadzie udało się zebrać liczna grupę dzieci ponad i zaczęła się praca pełna parą. Od tej pory zespół nieustająco ćwiczy w Wiejskim Domu Kultury w Krempachach w 4 grupach wiekowych: „Mali Toniecnici” I i II, „Młody Jawor” i „Zielony Jawor” z powodzeniem prezentując swoje tańce, zwyczaje i stroje na scenach w naszym regionie w całej Polsce i po świecie. Obecnie zespół liczy ponad 70 osób.
Trzeba również zauważyć, że wraz z aktywnością zespołu zaczął się rozbudzać w mieszkańcach Krempach duch ludowy. Dziewczyny z zespołu i chłopcy coraz częściej zakładali stroje w święta kościelne – nie tylko wtedy jak nieśli chorągwie czy feretrony. Babcie postanowiły swoje wnuczki ubierać na Boże Ciało w „tebetowom burecie”, coraz więcej się zauważało tych akcentów ludowych. Dzisiaj nawet mężczyźni dali sobie uszyć stroje – nogawice, lajbik i sukmane. Kobiety a nawet młode dziewczyny zamawiają sobie takie folkowe sukienki z Tybetu. Podkreślić należy, że jest to bardzo pozytywne zjawisko. Jeżeli my mamy w tym udział jako zespół regionalny to bardzo nas to cieszy.
Repertuar taneczny zespołu jest bardzo szeroki.
Przede wszystkim tańce spiskie: 11 choreografii: Gąski, Chustecki, Werbunk, Pragnom Chłopci, Jawor, Madziarski, Mamo moja, Juzef obeseł, Maki, Krympasanka.
Tańce słowackie: 6 choreografii – Horehronie, Cesta Hore, Saris , Huzare, Helpa, Karićki
Tance węgierskie 2 choreografie – Verbunk z czardaszem i Czardasz Friś
Młodsze grupy oprócz tańców spiskich wykonują także tańce tzw charakterystyczne inspirowane muzyka różnych narodów – hiszpańskie, węgierskie, country, rock and roll, oraz muzyką filmowa i taneczną.
Obrzędy i zwyczaje ludowe jakie prezentowaliśmy na scenie w formie widowiska:
„Ogrowanie Moji” ,„Asynterka – werbunk”, „Owce moje owce”, Tańcuj, tańcuj”, „W Karcmie”, „Na borowki”, „Zimowy wiecór”, „Prucki” „Polywacka”, „Wesele Krympaskie”,”Chory na wondziory”, :Kupcy” , Hartazel na Babe" "Asynterka - ze zbojnikami" itd. oraz wiele humoresek i skeczy.
Występując w okolicznych regionach zespół zdobywał popularność i coraz częściej otrzymywał ciekawe propozycje koncertów krajowych i zagranicznych.
Wielokrotnie zajmowaliśmy czołowe miejsca oraz wyróżnienia podczas konkursów i przeglądów krajowych i zagranicznych. Oto niektóre z nich:
Nagrody (ważniejsze):
Złota maska, Srebrna Maska i wyróżnienie – Czarny Dunajec,
I miejsce na międzynarodowym festiwalu Janosików Dukat – Czechy, wyróżnienie Festiwal Międzynarodowy Podpolanie – Słowacja,
II Miejsce Małopolskie Talenty Skawina,
I miejsce Łużna 2012 – Obrzędy Małopolski,” Wesele Krympaskie”
Srebrna Łódka 2013 na Międzynarodowym festiwalu twórczości Młodych w Łodzi.
II miejsce na Europejskich Spotkaniach Folklorystycznych w Sokołowie Podlaskim
I Miejsce Spiskie Zwyki za „Weseke krympaskie”
I Miesce Spiskie Zwyki za „Chory na wondziory”
I Miejsce „Kupcy” Spiskie Zwyki
III miejsce „Kupcy” Posiady na Orawie 2016r.
II miejsce "Hartazel na babe" Posiady na Orawie 2017r. Małoposki konkurs teatrów regionalnych
II Miejsce "Asynterka" Posiady na Orawie2018
Młodzież wielokrotnie występowała w konkursach recytatorskich, gawędziarskich, instrumentalnych, śpiewaczych i tanecznych (indywidualnie i grupowo) na imprezach spiskich, gminnych, powiatowych i wojewódzkich, zostając laureatami tychże konkursów z czego jesteśmy bardzo dumni.
„Zielony Jawor” prezentował swoje tańce na scenach krajowych i zagranicznych:
Polska: Warszawa, Kraków, Krzeszowice, Strzegom, Oświęcim, Szczecin, Poznań, Szczawnica, ŚDG Nowy Sącz, Międzynarodowy Festiwal Ziem Gorskich Zakopane, TKB Żywiec, Nowy Targ, Rabka, cały Spisz, Orawa, Podhale i wiele innych
Słowacja: Ćadca, Michalovce, Detva, Zvolen, Krivany,Ćerveny Klaśtor, Komarno Straźke Skalite Trebisov,- Tokaj, Spiska Stara Ves i wiele innych
Węgry: Balatonlelle, Balatonboglar, Mesztegno, Ecer, Maglod, Goymro
Francja: Paryż, Osny
Niemcy: Berlin, Zwikau
Czechy: Janošikov Dukat-Rožnov pod Radhostem
Serbia i Czarnogóra: Janosik, Novy Sad, Kysać.
Litwa: Rudomina, Podgrodzie, Wilno.
Rumunia: Valea Cerului- Cerpotok
Chorwacja : Jelisavac
Facebook Zielony Jawor